Cùng tìm hiểu về kinh nguyệt (Phần III)

15. Nếu như bạn thuộc số phụ nữ thấy khó chịu nhiều trước ngày kinh?

Nhiều phụ nữ hoặc thiếu nữ gần tuổi 40 thường cảm thấy khó chịu trong người vào thời kỳ cuối của vòng kinh. Những khó chịu này thường xuất hiện vào 10 hoặc 12 ngày trước khi thấy kinh khiến việc hành kinh trở thành một sự giải thoát. Cảm giác khó chịu này đã được y học biết tới và là hội chứng tiền kinh nguyệt nghĩa là bao gồm cả một loạt triệu trứng. Trước hết là chướng bụng, người phụ nữ cảm thấy trọng lượng tăng thêm từ 1 đến 2 ký và tập trung vào bụng, háng, hai cặp vú căng lên và đau. Trong người bứt rứt và hay cáu gắt, nhiều khi chỉ hơi một chút là đã khóc, cảm giác phù có khi lan xuống mắt cá chân, bắp chân và làm đau nhức, mí mắt lúc ngủ dậy như sưng lên..Người hiền hoà khi bị hội chứng này cũng khó tính khó nết.

Hội chứng này thường gắn với đầu thời kỳ dậy thì hoặc sát tuổi mãn kinh, khi việc rụng trứng xẩy ra thưa thớt và yếu hơn bình thường. Cũng có nghĩa buồng trứng không tiết ra đủ lượng progesteron cần thiết để cân bằng với tác động kích thích của chất estrogen, gây ra sự tăng trọng cơ thể và căng vú. Quả thật, chất estrogen không phải là hooc môn vô hại. Ngoài các tác dụng khác, nó còn gây tình trạng lưu giữ nước trong các mô. Chính vì lưu giữ nước trong các mô não mà gây ra tính tình bẳn gắt. Hội chứng thay đổi theo từng thời gian trong chu kỳ kinh nguyệt: Lúc đầu chỉ có estrogen có tác động, nửa sau của vòng kinh có cả estrogen và progesteron đều tác động và cuối vòng kinh thì cả hai loại kia đều biến mất

Còn một cách giải thích khác đối với hiện tượng bứt rứt trong người bạn trước ngày hành kinh: Những hooc môn trong buồng trứng tiết ra không đủ hoặc về số lượng, hoặc về chất lượng. Và nếu buồng trứng làm việc tồi thì cũng có nghĩa chịu sự chỉ huy tồi. Như vậy, lỗi là ở vùng dưới đồi và tuyến yên nghĩa là thuộc lĩnh vực tiềm thức, thứ mà ý chí của chúng ta không kiểm soát nổi.

16. Để giữ được vui tươi: Dùng thuốc hay chất progesteron?

Dù cho nguyên nhân nào đi nữa thì cũng cần chữa cho khỏi nỗi khó chịu trong người vào những ngày sắp kinh nguyệt. Nhưng bằng cách nào?

Rõ ràng là cần đưa vào cơ thể chất progesteron đang bị thiếu. Chất này được chứa trong các loại thuốc nén, uống vào từ ngày thứ 16 đến ngày thứ 25 của vòng kinh. Cách điều trị này rất hiệu quả đối với hội chứng tiền kinh nguyệt. Còn việc đắp nước đá lên vú đang đau thì chỉ có tác dụng khi sưng.

Dùng thuốc viên cũng hiệu nghiệm do nó xoá đi hoàn toàn chu kỳ rụng trứng tự nhiên và đặt vào cơ thể một chế độ hooc môn chủ động: sẽ không có sự rụng trứng, chất estrogen theo tỉ lệ ngang nhau. Bằng cách này có thể tiêu diệt hoàn toàn hội chứng tiền kinh nguyệt.

Trên chúng tôi có nói đến hiện tượng lưu giữ nước trong các mô do tác động của estrogen. Một số thầy thuốc giải toả số lượng nước thừa đó bằng cách cho người bệnh dùng thuốc lợi tiểu. Cần nhắc lại rằng thuốc này có thể không có tác dụng, nhất là khi bạn dùng nó đều đặt tất cả các tháng. Một số phụ nữ còn dùng thuốc an thần nhưng nên nhớ rằng, thuốc này không có tác dung chữa bệnh.

17. Tại sao có một số người đau đớn khi hành kinh?

Đối với một số phụ nữ, hành kinh không phải là một sự giải toả mà là một căn bệnh thật sự, chỉ vì lẽ đơn giản là rất đau. Y học gọi toàn bộ triệu chứng ấy là hành kinh đau. Một hai ngày trước khi ra huyết, bạn cảm thấy đau dữ dội ở bụng dưới, lan ra lưng và xuống đùi khiến bạn không còn làm được công việc gì. Kèm theo đó là những triệu trứng phụ như buồn nôn, rối loạn tiêu hoá, váng đầu.

Nguyên nhân là gì? Là do một chất được tiết ra thấm vào máu. Đó là chất prostaglandine được sinh sản trong thời gian hành kinh. Tác dụng của nó lẽ ra chỉ gây co thắt tử cung, đẩy huyết ra ngoài, nhưng trong trường hợp ấy nó quá “tích cực”. Thường thường triệu trứng này sẽ giảm đau sau khi cưới, có con và tuổi lớn dần. Vì hoạt động sinh dục đi vào nề nếp, sẽ điều chỉnh vừa đủ lượng prostaglandine. Việc tiết ra chất nội tiết này gắn liền với việc rụng trứng. Cho nên nếu dùng viên thuốc ngăn sự rung trứng thì sẽ không có prostaglandine và “hành kinh đau” sẽ biết mất.

18. Giảm đau lúc hành kinh bằng cách nào?

Có thể các bạn đã tìm ra phương pháp tuyệt vời, chẳng hạn như ủ nóng cũng làm cho cảm giác dễ chịu: tắm nước nóng, chườm nóng lên bụng cũng làm một số phụ nữ giảm nhẹ cơn đau, mặc dù cách đó không có tác dụng chữa bệnh. Ta có thể kể ra một số loại thuốc giảm đau (trừ aspirine) tốt nhất là dùng dưới hình thức viên đạn đặt vào hậu môn hơn là viên uống vì tác dụng nhanh hơn. Hầu hết thuốc có chứa amidopyrine đều được coi là có tác dụng tốt.

Cũng nên cần nêu một nghi vấn, có thể không đúng nhưng hiện đang ám ảnh về chất amidopyrine là chất này có thể gây những hiện tượng không tốt về máu, tuy hiếm xảy ra, nhưng nếu xảy ra thì trầm trọng. Do đó, người ta ngày càng ít dùng thuốc có chất này mặc dù chưa có lý do nào cụ thể, chính xác.

Trái lại việc dùng chất kháng trong 10 năm gần đây lại được tăng lên. Cụ thể là acdenmefenamique, dùng uống từ 4 đến 6 viên mỗi ngày suốt trong thời gian đau. Người ta nghiệm thấy trong 90% trường hợp, thuốc này đem lại hiệu quả tốt.

Những phần tử kháng prostaglandine có hai kiểu tác động:

- Nếu dùng trước thì chúng ngăn quá trình tổng hợp tức là việc tạo thành chất prostaglandine.

- Nếu dùng sau thì chúng phá tác dụng của chất prostaglandine đã tiết ra.

Trước đây 10 năm, viên này gọi là thuốc giảm đau hiệu nghiệm nhất trong thời gian kinh nguyệt. Đấy là một cuộc cách mạng thật sự trong lĩnh vực điều trị, viên thuốc nhỏ này trước đây bị nhiều người không thừa nhận, bây giờ lại chiếm ưu thế tuyệt đối. Hiệu quả của viên thuôc này còn đánh tan giả thuyết “kinh nguyệt đau” là do nguyên nhân tâm lý, bởi vì thuốc cắt ngay cơn đau, trừ một số trường hợp.

Ngày nay, như chúng tôi đã nói ở trên, thuốc kháng prostaglandine bắt đầu ganh đua với viên ngừa thai, cả hai thứ viên ngừa thai và viên kháng prostaglandine đều có lợi thế giống nhau: không những cắt cơn đau mà còn chấm dứt cả triệu trứng phụ trong thời gian hành kinh như buồn nôn, chóng mặt…Và chị em không muốn dùng viên ngừa thai thì dùng viên thuốc có chất progesteron. Việc ấy đến nay đã giảm và khi vì lý do gì đó không dùng viên ngừa thai, người ta dùng viên kháng prostaglandine.

Hành kinh đau ở tuổi 30?

Bạn thấy yên tâm và không còn biết đến sự đau đớn khi hành kinh nữa. Nhưng đến một tuổi nào đó, tình trạng lại trở nên xấu. Khi đã bước qua tuổi 30,35,40, nhiều phụ nữ lại thấy xuất hiện cơn đau trong lúc hành kinh. Gặp trường hợp này bạn hãy đến khám phụ khoa vì đấy là một căn bệnh thật sự rồi.

 ----

Như vậy ở kỳ này, chúng ta đã biết lý do thật sự của triệu chứng đau trước khi tới chu kỳ hoặc đau trong khi hành kinh. Ở kỳ tiếp theo trong loạt bài Tìm hiểu về kinh nguyệt, chúng ta sẽ cùng biết tới hiện tượng mất kinh, và nhiều vấn đề liên quan nữa.

Để tiếp tục thảo luận về sức khỏe phụ nữ và giải pháp để sống khỏe, hãy kết bạn/follow facebook: Vũ Thị Út Quyên hoặc like fanpage: LittleQ nhé!